زیست پالایی (Bioremediation)، یک تکنیک و روش برای مدیریت و حذف آلودگی است که در آن، در راستای پاکیزگی و پالایش محیط مورد نظر مثل خاک، آب و یا زیست بوم و برگرداندن آن به شرایط نخست، از میکروارگانیسم ها و موجودات زنده برای کاهش،حذف یا خنثی کردن آلاینده ها استفاده می شود. در بسیاری از موارد، زیست پالایی ارزان تر و پایدار تر از سایر گزینه های تصفیه و پالایش است. بر طبق تعریف آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده آمریکا (US EPA)، زیست پالایی «فرایندی است که به طور طبیعی از موجودات زنده برای تجزیه مواد خطرناک به مواد کمتر سمی یا غیر سمی استفاده میکند».
زیست پالایی ممکن است خود به خودی رخ دهد (میرایی طبیعی یا زیست پالایی درونی) یا ممکن است به طور مؤثر تنها از طریق افزودن کودها، اکسیژن و غیره که به افزایش رشد میکروبهای آلوده خوار در محیط کشت کمک میکند ( تحریک زیستی biostimulation)، انجام شود. این فرآیند هم در محیط های هوازی و هم بی هوازی انجام می گیرد. زیست پالایی پیشرفته می تواند شامل تزریق ارگانیسم های بیشتر یا تزریق منبع غذایی ویا تزریق محرک های زیستی برای میکروارگانیسم های موجود در محیط، برای بازیافت و پالایش زیستی باشد.
استفاده از فناوری زیست پالایی تسریع یافته بایوجمی در محیط های آبی، با دو روش تزریق منبع غذایی و تزریق محرک های زیستی برای میکروارگانیسم ها، به تصفیه و پالایش آب و پساب کمک می نماید و با تنظیم چرخه های کربن، نتیروژن و فسفر کمک به بهبود شرایط زیستی آب می نماید.